Nhận biết vi khuẩn Hp kháng thuốc bằng cách nào

Hỏi: Tôi bị Viêm dạ dày có vi khuẩn Hp dương tính. Bác sỹ điều trị cho tôi 3 phác đồ kháng sinh nhưng không khỏi Hp. Bác sỹ điều trị nói với tôi rằng, vi khuẩn Hp của tôi đã kháng thuốc. Cho tôi hỏi, làm sao để biết Hp đã kháng thuốc? Cần làm xét nghiệm gì?

Trả lời:

Vi khuẩn Hp kháng thuốc sau khi có những biến đổi để chống lại tác dụng của kháng sinh gọi là vi khuẩn Hp kháng thuốc. Vi khuẩn Hp có thể kháng lại tác dụng của 1 thuốc kháng sinh hoặc nhiều thuốc tùy theo quá trình tiếp xúc của vi khuẩn Hp với từng loại kháng sinh. Đối với vi khuẩn Hp kháng 1,2 thuốc kháng sinh thì bác sỹ có thể lựa chọn các thuốc khác kết hợp trong điều trị Hp. Đối với vi khuẩn Hp đa kháng thuốc, kháng hầu hết các loại kháng sinh điều trị thì việc kết hợp bổ sung thêm kháng thể giúp thải trừ vi khuẩn Hp (OvalgenHP) với tỷ lệ thành công cũng không được cao như việc điều trị vi khuẩn Hp thông thường.

Hiện nay tỷ lệ vi khuẩn Hp kháng thuốc ngày càng gia tăng, khiến cho việc điều trị tiệt trừ Hp thất bại trở nên phổ biến. Theo một số nghiên cứu, có tới 50% số trường hợp điều trị Hp thất bại sau phác đồ đầu tiên, đối với trẻ em, con số này thậm chí còn lên tới trên 50%. Chính vì vậy, nhận biết được vi khuẩn Hp kháng thuốc và biện pháp xử trí thích hợp sẽ giúp bạn bảo vệ được sức khỏe, tránh lãng phí tiền bạc và thời gian vào việc điều trị không thành công.

Để biết chính xác nhất vi khuẩn Hp trong bạn đã đề kháng với kháng sinh hay không thì bạn cần làm kháng sinh đồ. Quy trình làm kháng sinh đồ tiến hành như sau:

• Nội soi dạ dày và lấy mảnh sinh thiết dạ dày có vi khuẩn Hp.
• Sử dụng mảnh sinh thiết có Hp để nuôi cấy vi khuẩn Hp phát triển trong môi trường đặc biệt.
• Thử tính nhạy cảm của vi khuẩn Hp với các loại kháng sinh khác nhau.
• Trả kết quả sau vài ngày nuôi cấy.

Kháng sinh đồ là phương pháp thực hiện để biết vi khuẩn còn nhạy cảm với kháng sinh nào

Sau quá trình nuôi cấy vi khuẩn Hp trong môi trường đặc biệt với các loại kháng sinh thử nghiệm. Nếu vi khuẩn Hp vẫn phát triển được trong môi trường đã cấy kháng sinh thì chứng tỏ chúng đã kháng lại kháng sinh đó và kháng sinh đó không còn được sử dụng trong phác đồ diệt Hp ở bệnh nhân mang vi khuẩn Hp.

Tuy nhiên, làm kháng sinh đồ vi khuẩn Hp là một thủ thuật tốn tiền bạc, thời gian, khả năng nuối cấy thành công không thực sự cao cho nên chưa được áp dụng nhiều trong chẩn đoán, điều trị bệnh do Hp gây ra. Việc làm kháng sinh đồ vi khuẩn Hp chủ yếu được thực hiện trong các nghiên cứu khoa học.

Trên thực tế, thầy thuốc thường phỏng đoán có sự kháng thuốc theo kinh nghiệm điều trị và thăm hỏi thực tế nhiều hơn. Chẳng hạn như, bệnh nhân tới khám với bệnh lý dạ dày đã được xác định là Hp dương tính thì sẽ được kê đơn một phác đồ điều trị cơ bản gồm có 2 loại thuốc kháng sinh cùng 1 thuốc giảm tiết acid dạ dày. Sau 1 tháng rưỡi kể từ ngày điều trị, bệnh nhân sẽ được kiểm tra lại xem tình trạng nhiễm khuẩn Hp có còn hay không. Nếu Hp vẫn còn dương tính thì bác sỹ sẽ thăm hỏi xem bệnh nhân có tuân thủ đúng phác đồ điều trị không, có bị quên thuốc không, có dùng các loại thuốc khác không… Mọi thứ đều không có vấn đề gì thuộc về bệnh nhân thì bác sỹ dự đoán là Hp đã kháng ít nhất 1 kháng sinh trong phác đồ cũ và cho bệnh nhân một phác đồ mới. Và cứ tiếp tục như vậy cho những lần tiếp theo….

Như vậy, việc điều trị vi khuẩn Hp khó khăn hơn so với trước đây chủ yếu bởi vì bác sỹ không thực sự biết là vi khuẩn Hp của bệnh nhân còn nhạy cảm với kháng sinh gì và nên lựa chọn phác đồ gì phù hợp.

Chính vì vậy,  hiện nay có một xu hướng sử dụng kết hợp giữa phác đồ diệt Hp đơn thuần và kháng thể OvalgenHP để giúp tăng cường hiệu quả điều trị vi khuẩn Hp. Kháng thể OvalgenHP có khả năng ức chế men urease của vi khuẩn Hp, được chứng minh có tác dụng giúp làm giảm tải lượng vi khuẩn Hp và hỗ trợ giúp giảm viêm, giảm đau dạ dày. Hiện kháng thể OvalgenHP đang được sử dụng tại nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam để trợ giúp cho bệnh nhân trong quá trình điều trị bệnh viêm loét dạ dày do vi khuẩn HP hoặc những người đang dương tính với Hp chưa có biểu hiện triệu chứng. Đây thực sự là một thông tin khoa học có ý nghĩa lớn trong điều trị bệnh lý do vi khuẩn Hp gây ra, đặc biệt là trong bối cảnh Hp kháng thuốc đang gia tăng nhanh chóng ở cả người lớn và trẻ em.