Để điều trị đau dạ dày do vi khuẩn Hp (Helicobacter pylori) gây ra, bệnh nhân cần phải tuân thủ theo các phác đồ điều trị nghiêm ngặt với nhiều thuốc kết hợp và phải sử dụng đủ liều quy định, đủ thời gian, đúng thời điểm. Việc sử dụng sai phác đồ, không đúng thuốc điều trị vi khuẩn Hp, có thể dẫn tới những hậu quả nghiêm trọng, trong đó có sự kháng thuốc của vi khuẩn Hp.
Phác đồ điều trị đau dạ dày do vi khuẩn Hp gồm nhiều thuốc kết hợp
Nội dung chính
Phác đồ điều trị vi khuẩn Hp theo khuyến cáo (2013)
Để tiệt trừ vi khuẩn Hp cần phải sử dụng phác đồ phối hợp nhiều loại thuốc khác nhau và được đưa thành khuyến cáo chung cho các bác sỹ trong từng khu vực. Khuyến cáo điều trị cũng thường xuyên được cập nhật để đối phó với tình trạng vi khuẩn kháng thuốc. Tuy nhiên, cuộc chiến với vi khuẩn Hp không đơn thuần là công việc của bác sỹ mà cần có sự phối hợp chặt chẽ của bệnh nhân. Trong cuộc chiến này, bệnh nhân cũng cần phải trang bị những kiến thức, hiểu biết nhất định về vi khuẩn Hp, hiểu được tầm quan trọng của việc dùng thuốc đủ liều lượng, đủ thời gian, đúng thời điểm để đạt được hiệu quả điều trị cao nhất.
Dưới đây là khuyến cáo điều trị đau dạ dày do vi khuẩn Hp (có vi khuẩn Hp dương tính) cập nhật bởi Hội tiêu hóa Việt Nam dựa trên đồng thuận Masstricht IV (2013) cũng như tình hình điều trị thực tế tại Việt Nam, chúng tôi đã rút gọn sơ lược để bệnh nhân có thể tra cứu:
Phác đồ | Đối tượng sử dụng | Liều dùng |
Phác đồ 3 thuốc
PPI + Amoxicillin + Clarithromycin
PPI + Amoxicillin + Metronidazole Dùng trong 10-14 ngày |
Tiệt trừ Hp lần đầu: – Tại khu vực miền Bắc và miền Trung (tỉ lệ kháng clarithromycin thấp) – Tại khu vực miền Nam (tỉ lệ kháng clarithromycin cao) |
PPI 2 lần/ngày, trước ăn 30 phút.
Amoxicillin 1000mg x 2 lần/ngày, sau ăn. Clarithromycin 500mg x 2 lần/ngày, sau ăn. Tetracyclin 1000mg x 2 lần/ngày, sau ăn Metronidazole 500mg x 2 lần/ngày, sau ăn Tinidazole 500mg x 2 lần/ngày, sau ăn. Bismuth 120mg x 4 lần/ngày, uống khi đói. Levoflloxacin 500mg x 2 lần/ngày, sau ăn.
|
PPI + Bismuth + Tetracyclin + Metronidazole Phác đồ 4 thuốc không có Bismuth: PPI + Amoxicillin + Clarithromycin + Metronidazole Dùng trong 10-14 ngày |
Phác đồ kế tiếp: sử dụng khi thất bại với phác đồ 3 thuốc.
Hiện nay phác đồ 4 thuốc có bismuth cho hiệu quả tiệt trừ khá cao nhưng dễ gây mệt mỏi khiến bệnh nhân khó tuân thủ. |
|
Phác đồ nối tiếp PPI + Amoxicillin Trong 5 ngày đầu PPI + Clarithromycin + Tinidazole Trong 5 ngày tiếp theo
|
Có thể lựa chọn là phác đồ kế tiếp hoặc phác đồ đầu tay.
Cho hiệu quả điều trị cao nhưng cách sử dụng thuốc phức tạp, bệnh nhân khó nhớ uống thuốc đúng theo phác đồ. |
|
Phác đồ 3 thuốc có Levofloxacin: PPI + Amoxcillin + Levoflloxacin Dùng trong 10 ngày |
Lựa chọn khi thất bại với phác đồ kế tiếp hoặc phác đồ 4 thuốc có Bismuth
Có thể xảy ra tác dụng không mong muốn nghiêm trọng trên hệ gân-khớp nên bệnh nhân cần lưu ý theo dõi và phản hồi với bác sỹ khi gặp triệu chứng sưng, đau khớp. |
Phác đồ tiệt trừ vi khuẩn Hp ở bệnh nhân loét dạ dày- tá tràng ở người lớn
Xem thêm: Thuốc điều trị vi khuẩn Hp / Thuốc điều trị bệnh đau dạ dày
Nguy cơ thất bại điều trị khi tiệt trừ Hp
Trong những năm gần đây, vi khuẩn Hp đang trở thành mối lo khi việc tiệt trừ ngày càng trở nên khó khăn. Theo các báo cáo mới nhất trong Hội nghị tiêu hóa Việt Nam 2016, hiệu quả tiệt trừ Hp của các phác đồ đang suy giảm một cách nhanh chóng. Hiện nay phác đồ đầu tay chỉ tiệt trừ Hp thành công trên 34,5% bệnh nhân, điều đó có ngĩa là tới gần 70% bệnh nhân bị thất bại với phác đồ tiệt trừ Hp đầu tay.
Hiệu quả của các phác đồ tiệt trừ Hp đầu tay giảm theo thời gian
Một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn tới thất bại điều trị đó là do khuẩn Hp đề kháng kháng sinh. Tại Việt Nam vi khuẩn Hp có tỉ lệ kháng với Clarithromycin rất cao – 85,5%, kháng Metronidazole là 35%. Đặc biệt với Levofloxaxin, một loại kháng sinh mới được đưa vào phác đồ tiệt trừ Hp gần đây thì tỉ lệ bị kháng cũng đã lên tới 28% [3,4,5]. Điều này làm rấy lên lo ngại rằng trong một tương lai không xa chúng ta sẽ không còn kháng sinh để điều trị và nhiều bệnh nhân sẽ phải đối mặt với việc chung sống cùng vi khuẩn Hp, chấp nhận nguy cơ mắc các bệnh lý dạ dày.
Phác đồ cứu vãn và sự kết hợp mới nhất
Trong trường hợp vẫn tiệt trừ thất bại sau hai lần điều trị, cần nuôi cấy vi khuẩn làm kháng sinh đồ rồi mới đưa ra phác đồ điều trị. Tuy nhiên, cũng phải nói rằng, việc nuôi cấy vi khuẩn Hp không phải lúc nào cũng thành công, do khó khăn về mặt kỹ thuật, đặc biệt là tại các trung tâm y tế tuyến tỉnh, thậm chí các thành phố lớn. Chính vì vậy nên việc chẩn đoán Hp kháng thuốc đã số vẫn mang tính kinh nghiệm của bác sỹ điều trị.
Cách kết hợp mới tại Nhật Bản: Một giải pháp mới gần đây được lựa chọn để dùng phối hợp với thuốc đó là kháng thể OvalgenHP để tăng hiệu quả điều trị cho bệnh nhân viêm loét dạ dày do H.pylori. Loại kháng thể này được nghiên cứu và sản xuất tại Nhật Bản, hiện đang được sử dụng tại nhiều quốc gia trên thế giới như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Úc và một số nước châu Âu. Trong một nghiên cứu được thực hiện tại bệnh viện Trung ương quân đội 108, khi sử dụng OvalgenHP phối hợp với phác đồ điều trị thì tỉ lệ tiệt trừ Hp trên bệnh nhân được tăng lên gần như gấp đôi (Chi tiết nghiên cứu: https://goo.gl/Fzcnvt ). Ngoài việc trợ giúp trong quá trình điều trị bệnh, OvalgelHP còn giúp tăng cường sức đề kháng đối với vi khuẩn Hp, giúp bảo vệ và cải thiện sức khỏe, môi trường dạ dày. Tại Nhật Bản, kháng thể OvalgenHP được sử dụng rộng rãi trong thực phẩm ăn hàng ngày như sữa chua để giảm nguy cơ lây nhiễm, tái nhiễm khuẩn Hp sau điều trị. Đặc biệt, kháng thể OvalgenHP có nguồn gốc từ lòng đỏ trứng gà rất lành tính, có thể sử dụng cho cả trẻ em và người lớn.
Người bệnh cũng cần lưu ý: không nên tự ý dùng các bộ kít điều trị vi khuẩn Hp vì tỷ lệ tiệt trừ Hp là chưa được chứng minh, hàm lượng Clarithromycin trong bộ kít thường thấp (thường 250mg) làm tăng nguy cơ đề kháng kháng sinh. Do tỷ lệ Hp kháng thuốc ngày càng gia tăng, đôi khi việc loại bỏ vi khuẩn Hp trong dạ dày không đạt được kết quả như ý, nhưng bệnh nhân tuyệt đối không được tự ý bỏ thuốc, tự ý dùng thuốc hoặc ngừng việc điều trị mà nên phối hợp tốt với thầy thuốc tìm các giải pháp phối hợp hiệu quả hơn, đổi thuốc… nhằm đạt được hiệu quả điều trị. Nếu nghi ngờ có HP kháng thuốc, có thể kết hợp thêm kháng thể OvalgenHP với thuốc để tăng hiệu quả điều trị , giảm nguy cơ kháng kháng sinh của vi khuẩn HP trong cộng đồng.
>>Tin mới: Cập nhật hướng dẫn điều trị Hp của Hội tiêu hóa Việt Nam 2018
Trên đây là tổng hợp những lưu ý trong sử dụng các phác đồ điều trị vi khuẩn Hp dành cho bệnh nhân và thầy thuốc cùng tham khảo. Tuy nhiên, tiệt trừ thành công Hp, một phần phụ thuộc vào bác sỹ, phần chính vẫn phụ thuộc vào bệnh nhân, yếu tố tính nhạy của của Hp dạ dày. Về phía bệnh nhân, các chuyên gia của chúng tôi có những lời khuyên trong quá trình điều trị vi khuẩn Hp sau đây:
LỜI KHUYÊN CỦA CHUYÊN GIA
- Tuyệt đối tuân thủ phác đồ điều trị vi khuẩn Hp của bác sỹ.
- Khi sử dụng thêm thuốc điều trị hoặc hỗ trợ điều trị nên tham khảo ý kiến bác sỹ điều trị trực tiếp.
- Không sử dụng các kit dạ dày có chứa PPI + Clarithromycin + Tinidazole để diệt vi khuẩn Hp.
- Khi bị đau dạ dày do vi khuẩn Hp, ngoài việc điều trị theo phác đồ, bạn cũng cần xây dựng một lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý.
DS. Bùi Minh Tuệ
Bác sĩ cho hỏi:
Ba mẹ đã bị Hp, Làm sao để biết các con có bị Hp chưa
Các vật dụng cá nhân đã dùng riêng, nhưng để chung khi rửa thì có bị lây không vậy?
Chào bạn,
Nếu trong gia đình có người nhiễm khuẩn HP thì những thành viên còn lại có thể đã bị lây nhiễm. Nếu bạn sử dụng dụng cụ ăn uống riêng, rửa sạch thì hầu như không có nguy cơ lây nhiễm qua vật dụng ăn nữa. Tuy nhiên, HP không chỉ lây nhiễm qua các dụng cụ ăn uống mà còn lây nhiễm qua đường phân – miệng. Tức là trong phân của người nhiễm HP có chứa vi khuẩn, chúng có thể lây lan ra các dụng cụ sử dụng trong nhà vệ sinh và nhiễm sang tay, thực phẩm, hoặc qua các con vật trung gian truyền bệnh như gián, ruồi, chuột xâm nhiễm vào thức ăn. Vậy nên, tỉ lệ lây nhiễm HP chéo giữa các thành viên trong gia đình rất cao. Theo một nghiên cứu được thực hiện tại Viện nghiên cứu và đào tạo tiêu hóa gan mật thì khi 1 người nhiễm HP, tỉ lệ lây nhiễm cho tất cả các thành viên còn lại trong gia đình lên tới 87%.
Mặc dù không phải ai nhiễm HP cũng bị bệnh dạ dày nhưng sự lây nhiễm HP trong gia đình sẽ dẫn tới một số vấn đề như: tăng nguy cơ mắc bệnh dạ dày cho các thành viên còn lại, nhất là các con, nguy cơ tái nhiễm trở lại sau khi diệt HP thành công đối với thành viên cần diệt HP. Do đó nếu có điều kiện sử dụng GastimunHP để kiểm soát nhiễm khuẩn HP cho rất cả các thành viên trong gia đình thì sẽ là tốt nhất.
Để phát hiện nhiễm khuẩn Hp bạn có thể cho các con làm xét nghiệm: test thở đối với trẻ từ 3 tuổi trở lên, đã biết cách uống viên thuốc và xét nghiệm phân đối với trẻ 3 tuổi trở xuống hoặc chưa biết cách uống thuốc.
– Trường hợp các thành viên xét nghiệm có nhiễm khuẩn HP: sử dụng GastimunHP hoặc GastimunHP Plus liều 2 gói/ngày chia 2 lần sau ăn liên tục trong 6 tuần. Sau 6 tuần có thể kiểm tra lại với test thở, chưa âm tính với HP thì tiếp tục sử dụng thêm 6 tuần.
– Trường hợp chưa nhiễm khuẩn HP: sử dụng GastimunHP để dự phòng lây nhiễm với liều 1 gói/ngày sau ăn sáng, uống 10 ngày/tháng trong 3 tháng liên tiếp. Mỗi năm dự phòng 3 đợt.
Chúc bạn và gia đình mạnh khỏe,
Tôi bị viêm loét dạ dầy có hp,đã điều trị thuốc tây,và uống 1 tháng thuốc nam,tôi vẫn thấy hiện tượng đau,tôi cần phải làm gì tiếp ạ,
Chào bạn,
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới điều trị bệnh lý dạ dày do nhiễm HP không khỏi, trong đó phổ biến nhất là không diệt trừ HP thành công do HP kháng kháng sinh. Trong trường hợp này trước hết bạn cần đi thăm khám và xét nghiệm kiểm tra vi khuẩn HP lại bằng phương pháp test thở. Nếu còn HP bạn cần tiếp tục sử dụng phác đồ mới. Trong đợt điều trị kế tiếp bạn lưu ý cần tuân thủ chặt chẽ phác đồ và nhất thiết nên phối hợp phác đồ điều trị cùng kháng thể kháng Hp là OvalegnHP (GastimunHP) ngay từ đầu để nâng cao hiệu lực tiệt trừ hp, giảm nguy cơ kháng thuốc của vi khuẩn. GastimunHP có tác dụng làm tổn thương vách tế bào của vi khuẩn hp, tạo điều kiện cho kháng sinh xâm nhập vào bên trong để tiêu diệt vi khuẩn một cách thuận lợi hơn. Đồng thời, GastimunHP sẽ làm giảm hoạt tính của men urease khiến vi khuẩn hp mất khả năng thích nghi trong môi trường dạ dày; giảm khả năng bám dính và ngưng kết vi khuẩn làm cho vi khuẩn bị đào thải theo nhu động đường tiêu hóa hoặc bị đại thực bào bắt giữ. Do đó mà khi phối hợp cùng phác đồ điều trị, GastimunHP sẽ cải thiện đáng kể tỉ lệ tiệt trừ HP thành công. Liều sử dụng của GastimunHP khi phối hợp với phác đồ tiệt trừ Hp là 2 gói/ngày chia 2 lần sau ăn liên tục trong 2- 4 tuần.
Trước khi bắt đầu liệu trình điều trị kế tiếp bạn có thể gửi lại cho chúng tôi đơn thuốc (cả đơn thuốc mới và đơn thuốc cũ mà bạn đã sử dụng) để chúng tôi kiểm tra, tư vấn điều chỉnh nếu cần thiết nhằm đạt được hiệu quả tối đa.
Chúc bạn mạnh khỏe,
Tôi bị đau dạ dày viêm trào ngược dạ dày, dương tính với hp có đi khám và uống thuôc đến ngày thứ 4,nhưng hiện thấy sức khỏe rất yếu k muốn ăn gì hết rất đau và mệt mỏi, muốn ói… Hiện đã sụt 4kg mong bs tư vấn dùm tôi nên làm gì để có sức khỏe tốt hơn, tôi xin chân thành biết ơn
Chào bạn,
Không biết đơn thuốc bạn đang sử dụng gồm những thuốc gì?
Khi sử dụng phác đồ diệt HP bạn có thể gặp những tác dụng không mong muốn khiến bạn khó chịu như: mệt mỏi, khó chịu, mất ngủ, chán ăn, buồn nôn…
Để có thể tuân thủ tốt phác đồ bạn có thể tham khảo các biện pháp hỗ trợ giảm triệu chứng khó chịu, đồng thời tăng cường thêm chế độ ăn để có sức đề kháng tốt hơn. Cụ thể như sau:
1/ Bổ sung thêm 1 loại men vi sinh để giảm rối loạn tiêu hóa (enterogermina ngày 3 ống, uống sau ăn 2h)
2/ Phối hợp kháng thể OvalgenHP (GastimunHP ngày 2 gói chia 2 lần sau ăn x 4 tuần) nhằm giúp tăng cường hiệu quả diệt HP, giảm nguy cơ kháng thuốc của vi khuẩn. Ngoài ra việc sử dụng phối hợp OvalgenhP sẽ giúp triệu chứng bệnh dạ dày của bạn được cải thiện sớm hơn, giúp bạn dễ chịu hơn trong quá trình điều trị.
3/ Bổ sung thêm thuốc bảo vệ tế bào gan nếu đơn thuốc của bạn chưa có. Các thuốc điều trị có thể làm ảnh hưởng tới chức năng thải độc của gan, gây ra triệu chứng mệt mỏi, chán ăn. Do vậy nên sử dụng thêm thuốc bảo vệ tế bào gan. Bạn có thể tìm mua ở hiệu thuốc loại thuốc chứa sylimarin hoặc phospholipid đậu nành (essentiale forte).
4/ Chế độ dinh dưỡng: ăn thành nhiều bữa nhỏ, cung cấp đầy đủ 4 nhóm dinh dưỡng: bột đường, đạm, béo, vitamin và khoáng chất. Vitamin và khoáng chất có nhiều trong các loại rau quả nên bạn có thể ăn thêm rau quả, nhưng lưu ý không được ăn quả bưởi trong quá trình điều trị vì có nguy cơ làm tăng tác dụng phụ của thuốc.
Chúc bạn sớm điều trị thành công,
Tôi điều trị hp qua 2 đợt uống kháng sinh nhưng chưa khỏi.
Chào bạn,
Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn tới tiệt trừ Hp thất bại như sử dụng đơn thuốc chưa đúng, uống sai cách, không đủ liều…nhưng nguyên nhân quan trọng nhất là khuẩn Hp kháng kháng sinh. Trong trường hợp bạn điều trị thất bại với 1-2 phác đồ tiệt trừ Hp thì dựa trên lịch sử dùng thuốc của bạn, bác sỹ sẽ dự đoán nguy cơ kháng thuốc và tư vấn cho bạn một phác đồ điều trị mới.
Trong đợt điều trị kế tiếp bạn lưu ý cần tuân thủ chặt chẽ phác đồ và nhất thiết nên phối hợp phác đồ điều trị cùng kháng thể kháng Hp là OvalegnHP (GastimunHP) ngay từ đầu để nâng cao hiệu lực tiệt trừ hp, giảm nguy cơ kháng thuốc của vi khuẩn. GastimunHP có tác dụng làm tổn thương vách tế bào của vi khuẩn hp, tạo điều kiện cho kháng sinh xâm nhập vào bên trong để tiêu diệt vi khuẩn một cách thuận lợi hơn. Đồng thời, GastimunHP sẽ làm giảm hoạt tính của men urease khiến vi khuẩn hp mất khả năng thích nghi trong môi trường dạ dày; giảm khả năng bám dính và ngưng kết vi khuẩn làm cho vi khuẩn bị đào thải theo nhu động đường tiêu hóa hoặc bị đại thực bào bắt giữ. Do đó mà khi phối hợp cùng phác đồ điều trị, GastimunHP sẽ cải thiện đáng kể tỉ lệ tiệt trừ hp thành công. Liều sử dụng của GastimunHP khi phối hợp với phác đồ tiệt trừ Hp là 2 gói/ngày chia 2 lần sau ăn liên tục trong 2- 4 tuần.
Trước khi bắt đầu liệu trình điều trị kế tiếp bạn có thể gửi lại cho chúng tôi đơn thuốc (cả đơn thuốc mới và đơn thuốc cũ mà bạn đã sử dụng) để chúng tôi kiểm tra, tư vấn điều chỉnh nếu cần thiết nhằm đạt được hiệu quả tối đa.
Chúc bạn mạnh khỏe,
Tôi có nên kết hợp đông y với Tây y để điều trị?
Chào bạn,
Không biết kết quả thăm khám bệnh dạ dày của bạn cụ thể như thế nào? Các thuốc bạn sử dụng là gì?
Thuốc tây và đông y mỗi loại đều có những công dụng nhất định và mỗi người cũng có thể có đáp ứng khác nhau với mỗi loại thuốc. Bạn vui lòng gửi lại thông tin chi tiết để chúng tôi tư vấn cho bạn nhé.
Chúc bạn mạnh khỏe,