Ở phần III, chúng ta hãy cùng xem những khó khăn gì mà nhà khoa học trẻ thời đó gặp phải khi ông đưa ra những công bố nghiên cứu về loại vi khuẩn mới được phát hiện – vi khuẩn Hp – có thể làm thay đổi cả nền y học thế giới trong quan niệm về loại bệnh thuộc vào nhóm phổ biến nhất trên thế giới, Viêm loét dạ dày tá tràng, Ung thư dạ dày.
PV: Khi nào ông nhận ra là vi khuẩn H.pylori cũng gây ra bệnh Ung thư dạ dày?
Dr. Marshall: Chúng tôi quan sát thấy rằng tất cả những người bị Ung thư dạ dày đều có phần Ung thư phát triển trên nền của Viêm dạ dày, một kích thích hoặc viêm niêm mạc dạ dày. Bất cứ khi nào chúng tôi tìm thấy bệnh nhân không có vi khuẩn H.pylori, chúng tôi không thấy họ bị viêm dạ dày. Cho tới lúc đó, nguyên nhân duy nhất gây ra Viêm loét dạ dày tá tràng mà chúng tôi biết là vi khuẩn H.pylori. Do đó, nó là nguyên nhân quan trọng nhất gây ra Ung thư dạ dày.
PV: Ông đã công bố về khám phá của mình thế nào?
Dr. Marshall: Tôi đã trình bày phát hiện của mình tại buổi họp thường niên của Các bác sỹ Đại học Hoàng Gia Australia ở Perth. Đó là lần đầu tiên tôi trải qua tình huống khi mà tất cả mọi người đều tỏ ra ngờ vực. Với những chuyên gia tiêu hóa, quan niệm một loại vi trùng gây ra loét dạ dày tá tràng giống như thể nói rằng trái đất phẳng vậy. Sau đó tôi nhận ra rằng tài liệu của tôi khó mà được thừa nhận. Bạn nghĩ, “đó là khoa học, nó phải được thừa nhận” nhưng nó không hoàn toàn như vậy. Ý tưởng đó quá khác lạ.
PV: Sau đó, ông và Robin Warren đã viết thư cho tạp chí y khoa The Lancet?
Dr. Marshall: Thư của Robin mô tả loại vi khuẩn mà chúng tôi phát hiện và một thực tế là chúng đã nhiễm khá phổ biến trong cộng đồng. Thư của tôi mô tả lịch sử của loại vi khuẩn này trong vòng 100 năm qua. Chúng ta đều biết rằng chúng ta đang đứng trước một khám phá tuyệt vời. Ở dưới cùng bức thư của tôi, tôi nói vi khuẩn này là một trong các nguyên nhân gây ra viêm loét dạ dày tá tràng và ung thư dạ dày.
PV: Lá thư đó phải có gây tiếng vang không?
Dr. Marshall: Không hề. Thực tế là những lá thư của chúng tôi quá lạ với họ nên họ gần như không xuất bản. Sau đó tôi làm việc tại một bệnh viện ở Femantle, tôi làm sinh thiết tất cả bệnh nhân tới với tôi. Tôi đã có dữ liệu của tất cả những bệnh nhân này nhưng không thể lưu trữ chúng, do đó tôi gõ cửa tất cả các công ty dượ cphẩm để đề nghị gây quỹ nghiên cứu là một chiếc máy tính. Tất cả bọn họ đều viết thư lại và nói rằng đó là thời kỳ khó khăn của họ và họ không có tiền trích cho nghiên cứu. Tuy nhiên họ lại đang kiếm hàng tỷ đô la mỗi năm từ thuốc kháng acid dạ dày Zantac và hàng tỷ đô la khác cho thuốc Tagâet. Bạn có thể làm bệnh nhân cảm thấy đỡ triệu chứng khó chịu nếu bạn cho họ sử dụng thuốc chống acid. Khi được điều trị, hầu hết bệnh nhân không chết do loét dạ dày tá tràng và không cần phải phẫu thuật, nhưng mỗi bệnh nhân lại tốn khoảng 100 đô la mỗi tháng, khoảng tiền rất lớn vào thời điểm đó. Ở nước Mỹ, những năm 1980, khoảng 2-4% dân số luôn có sẵn thuốc Tagamet trong túi họ. Thực sự là không có phương pháp nào để tìm ra cách chữa bệnh.
PV: Nhưng một trong những công ty dược phẩm đã cung cấp thông tin hữu ích, phải không?
Dr. Marshall: Tôi đã nhận một bức thư thú vị từ một công ty đã sản xuất một sản phẩm chống loét dạ dày tá tràng tên là Denel, thuốc chứa bismuth – rất giống Pepto-Bismol tại Hoa Kỳ. Công ty đó đã chỉ ra rằng nó có thể chữa lành vết loét nhanh như Tagamet, mặc dù lượng acid trong dạ dày vẫn được duy trì. Điều kỳ lạ là nếu họ được điều trị 100 bệnh nhân với thuốc này, 30 người trong số họ không bao giờ bị loét trở lại, trong khi đó nếu bạn ngưng sử dụng thuốc Tagamet, 100% sẽ bị loét trở lại trong vòng 12 tháng sau đó. Do đó, công ty đó nói rằng: “Chắc chắn là thuốc này chữa loét tốt hơn so với việc là chỉ giảm acid dạ dày. Do đó nó phải tác động gì đó và vấn đề tiềm ẩn trong bệnh lý này, bất kể điều đó là gì.”. Họ đã gửi tôi tài liệu của họ với những bức ảnh trước và sau khi điều trị. Ở những bức ảnh trước khi điều trị, tôi thấy có vi khuẩn Helicobacter pylori trong hình và nhóm ảnh sau điều trị thì không có nữa. Vì vậy tôi đã dùng thuốc của họ để diệt vi khuẩn H.pylori và thuốc đã tiêu diệt vi khuẩn một cách không thể tin được. Họ đã giúp tôi giới thiệu tại một buổi hội thảo Vi sinh học quốc tế tại Brussels.
Các nhà vi sinh học ở Brussels rất quan tâm tới chủ đề của tôi, và đến tháng ba năm 1983 tôi đã vô cùng tự tin. Trong năm đó, Robin và tôi đã viết bản nghiên cứu đầy đủ. Nhưng mọi thứ lại bị từ chối. Bất cứ khi nào chúng tôi trình bày kết quả nghiên cứu của chúng tôi với các chuyên gia về tiêu hóa, chúng tôi đều nhận phải làn song phản ứng tiêu cực. Tôi sở hữu một khám phá có thể làm suy giảm cả một ngành công nghiệp trị giá 3 tỷ Đô, không chỉ các loại thuốc đang dùng để điều trị loét dạ dày tá tràng hiện tại mà toàn bộ lĩnh vực nội soi. Mỗi bác sỹ tiêu hóa đang phải làm việc với khoảng 20 đến 30 bệnh nhân có thể có loét một tuần, và 25% trong số bệnh nhân đó sẽ được chẩn đoán là có loét thực sự. Bởi vì nó là một căn bệnh tái phát, không bao giờ có thể chữa khỏi, bệnh nhân sẽ tiếp tục quay trở lại. Và ở đây tôi đã xếp bệnh đó chung với những bệnh nhiễm khuẩn.
PV: Ít nhất thì những nhà nghiên cứu về các bệnh nhiễm trùng cũng ủng hộ ông chứ?
Dr. Marshall: Họ nói: “Điều này là rất quan trọng. Điều đó thật tuyệt. Chúng tôi đang trở thành những bác sĩ chuyên về loét dạ dày tá tràng mới.” Có rất nhiều người làm nghiên cứu về vi sinh. Nhưng những nghiên cứu đó đã bị làm nhạt nhòa bởi hàng trăm bài báo về loét dạ dày và acid. Nó làm cho tôi phát điên.
(Hết phần III)
DS. Hương Giang tổng hợp