Nguyên nhân và triệu chứng của Viêm dạ dày

Viêm dạ dày nếu được phát hiện sớm, điều trị đúng nguyên nhân có thể chữa dứt điểm. Tuy nhiên, Có một thực tế là bệnh nhân bị bệnh Viêm dạ dày chỉ đến gặp bác sĩ khi bệnh đã quá nặng và có nguy cơ chuyển sang Loét dạ dày, thậm chí là bị Xuất huyết dạ dày hoặc Ung thư dạ dày. Vì sao lại như thế?

Viêm dạ dày là tình trạng acid dạ dày dư thừa và vi khuẩn xâm nhập vào dạ dày làm tổn thương niêm mạc dẫn đến dạ dày bị viêm hoặc sưng. Viêm dạ dày có thể xảy ra bất ngờ (viêm dạ dày cấp tính) hoặc kéo dài (viêm dạ dày mạn tính). Bệnh không nguy hiểm và có thể nhanh chóng chuyển biến tốt hơn khi được điều trị kịp thời. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, viêm dạ dày sau một thời gian dài không được điều trị có thể dẫn đến vết loét viêm nhiễm tại thành dạ dày, thành ruột và tăng nguy cơ ung thư. Nắm rõ được các triệu chứng viêm dạ dày để phát hiện và có cách xử lý sớm.

Triệu chứng bệnh viêm dạ dày

Hầu hết những người bị bệnh viêm dạ dày đều mắc phải một số dấu hiệu điển hình như sau:

• Đau thượng vị dạ dày: Đây là triệu chứng của viêm dạ dày chính biểu hiện là: đau vùng trên rốn sau khi ăn khoảng 2-3 tiếng, hoặc khi đang đói mà ăn vào sẽ đau ngay, có khi cơn đau hành hạ bạn vào lúc nửa đêm. Cảm giác đau có thể khác nhau: đau âm ỉ, đau bỏng rát, đau tức bụng, đau quặn từng cơn, cơn đau nặng có thể ảnh hưởng đến các bộ phận khác trong cơ thể, bạn có thể sẽ cảm thấy tức ngực, đau lưng…. Mức độ nghiêm trọng và thời gian đau còn phụ thuộc vào tình trạng bệnh của mỗi người mà có thể kéo dài từ vài phút đến vài tiếng.
• Nôn và buồn nôn: Khi dạ dày bị tổn thương thì việc tiêu hóa thức ăn sẽ trở nên khó khăn hơn gây tình trạng đầy bụng, ăn không tiêu. Kèm theo đó là chứng buồn nôn và nôn khi dung nạp quá nhiều thức ăn mà dạ dày không kịp tiêu hóa để tống khứ các chất chứa trong dạ dày, đôi khi người bệnh có cảm giác muốn nôn nhưng không nôn được nên cảm giác rất khó chịu.
• Ăn không tiêu, đầy bụng, ợ chua: Đây là dấu hiệu thường gặp trong thời kỳ đầu mắc bệnh. Tuy nhiên chứng ợ nóng gây rát thượng vị thì sẽ thường xuyên gặp ở bệnh nhân bị trào ngược dạ dày hơn. Biểu hiện này thường gặp vào buổi sáng hoặc sau khi ăn 2-3 tiếng.
• Cảm giác chán ăn và kén ăn, sút cân: Khi bộ máy tiêu hóa gặp vấn đề thì không thể tổng hợp được chất dinh dưỡng do cơ thể gây nên tình trạng giảm cân, cơ thể suy nhược, mệt mỏi.
• Thường có cảm giác cồn cào ở bụng, bụng sôi lên liên tục.

Các triệu chứng viêm dạ dày thường tương đối nhẹ. Nếu bệnh tình trở nên trầm trọng thì có thể gặp phải những biểu hiện như: Nôn ra máu là dấu hiệu cực kỳ nghiêm trọng, phân bị nhão, tối màu, có máu dính trong phân. Để chẩn đoán được bệnh viêm dạ dày cần dựa vào những xét nghiệm nội soi, xét nghiệm máu… bác sĩ mới cho ra được kết quả chính xác nhất và có phương pháp xử lý phù hợp.

Nguyên nhân bệnh Viêm dạ dày

• Vi khuẩn Helicobacter pylori (Hp): đây là nguyên nhân hàng đầu gây ra Viêm dạ dày và các biến chứng Loét dạ dày tá tràng, Ung thư dạ dày. Vi khuẩn Hp thường vào cơ thể thông qua đường ăn uống và sau đó xâm lấn vào lớp nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày, ruột non. Đặc biệt, vi khuẩn này có thể lây trực tiếp từ người này sang người kia thông qua các dụng cụ ăn uống, sinh hoạt thường ngày,… (Bạn có thể xem thêm vi khuẩn Hp lây qua đường nào Tại Đây)
• Do di truyền: Nếu gia đình bạn có thành viên bị mắc bệnh viêm loét dạ dày thì nguy cơ mắc bệnh của bạn sẽ cao hơn so với người bình thường.
• Ăn uống không đúng cách: ăn uống không đúng bữa, ăn quá nhanh, vận động mạnh ngay sau khi ăn, ăn quá nóng, quá lạnh liên tục… khiến cho dạ dày bài tiết ra nhiều dịch vị gây viêm loét dạ dày
• Lạm dụng thuốc kháng sinh, kháng viêm: Thuốc chống viêm giảm đau không steroid (NSAIDs): loại thuốc này là bạn của những người mắc các bệnh viêm mạn tính như viêm khớp và là kẻ thù của dạ dày do khả năng gây loét rất mạnh nếu sử dụng kéo dài.
• Uống nhiều rượu bia, đồ uống có cồn trong thời gian dài có thể gây kích thích ăn mòn lớn nhầy trong dạ dày khiến cho thành ra dày xuất hiện vết loét và có thể xuất huyết.
• Hút thuốc lá quá nhiều gây co thắt mạch máu làm giảm sự cung cấp huyết dịch cho niêm mạc dạ dày.
• Stress nặng: Căng thẳng gây ảnh hưởng đến việc sản xuất axit dạ dày nên nếu bị căng thẳng stress thường xuyên sẽ gia tăng tối đa nguy cơ mắc bệnh viêm loét dạ dày.

Ngoài ra còn có thể kể đến một số nguyên nhân như:

• Cơ thể đang bị một số bệnh: Nếu bạn bị suy thận cũng rất dễ bị viêm dạ dày do u rê máu tăng cao, hoặc bị các bệnh nhiễm khuẩn như cóm, sởi, bạch hầu, thương hàn cũng dễ dẫn đến viêm dạ dày.
• Các biện pháp điều trị bệnh ung thư như xạ trị liệu, hóa trị liệu: Có thể dẫn đến viêm, loét thậm chí xuất huyết dạ dày và các biến chứng khác.

Chế độ sinh hoạt cho người viêm dạ dày

Nguyên nhân gây viêm dạ dày thường do lối sống và chế độ ăn uống không lành mạnh. Vì vậy, để cải thiện tình trạng này bạn nên áp dụng một số biện pháp tại nhà sau đây có thể giúp bạn đối phó với bệnh viêm dạ dày:

• Ăn nhiều bữa trong một ngày, chia nhỏ các bữa ăn, ăn chậm, nhai kỹ và nên ăn các loại thức ăn mềm
• Ăn thức ăn nấu chín
• Rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh để tránh nhiễm trùng
• Thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ, bạn không nên tự ý mua thuốc uống mà không có đơn của bác sĩ. Hạn chế dùng các loại thuốc kháng sinh như ibuprofen, aspirin, naproxen…
• Ngưng hút thuốc lá, không sử dụng quá nhiều đồ uống có cồn, cafe
• Tái khám định kì để kiểm các triệu chứng cũng như tình trạng sức khỏe của bạn
• Hạn chế ăn các loại thức ăn cay nóng, thức ăn nhanh, đồ chiên xào, đồ ăn nhiều gia vị
• Bổ sung thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất cần thiết từ rau xanh, ngũ cốc, trứng, thịt cá…
• Thường xuyên tập luyện thể dục thể thao đơn giản như đi bộ, đạp xe, bơi lội, yoga… để cơ thể bớt căng thẳng mệt mỏi và cải thiện sức khỏe.

Vi khuẩn Hp là nguyên nhân gây bệnh dạ dày thường gặp nhất. Với sự tiến bộ của y học hiện tại, vi khuẩn Helicobacter pylori hoàn toàn có thể tiệt trừ được. Tuy nhiên, tại Việt Nam, tỷ lệ chủng vi khuẩn kháng thuốc khá cao nên bạn cần tuân thủ điều trị đúng thuốc và đúng phác đồ của bác sĩ.

Trên đây là một số nguyên nhân, triệu chứng bệnh Viêm dạ dày mà bạn cần nắm vững để phát hiện bệnh sớm và chủ động chữa trị nhằm sớm phục hồi sức khỏe của chính mình. Bệnh viêm dạ dày là bệnh tương đối dễ chữa nhưng chúng ta không được xem thường bởi nó rất nhanh chóng dẫn đến các biến chứng bệnh nặng hơn có thể gây ra xuất huyết dạ dày bao gồm nôn ra máu và phân có máu, đây là trường hợp nghiêm trọng và bệnh đã nặng rất nhiều đòi hỏi bạn cần đến bệnh viện kịp thời để điều trị.

Ds. Nguyễn Thị Thanh Hương