Siêu âm có phát hiện ung thư dạ dày không? Phát hiện ung thư dạ dày thế nào?

Siêu âm có phát hiện ung thư dạ dày không? Các phương pháp giúp sàng lọc và phát hiện ung thư dạ dày là gì? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Siêu âm có phát hiện ung thư dạ dày không?

Siêu âm không phải là phương pháp được dùng để phát hiện ung thư dạ dày, nó chỉ thường được dùng để theo dõi quá trình phát triển của ung thư dạ dày.

Để tầm soát và phát hiện sớm ung thư dạ dày, bạn cần đi nội soi và kết hợp với xét nghiệm để phát hiện vi khuẩn HP – một trong những nguyên nhân hàng đầu có thể gây nên ung thư dạ dày.

Các phương pháp sàng lọc và phát hiện ung thư dạ dày

Nội soi đường tiêu hóa trên

Nội soi đường tiêu hóa trên (còn được gọi là esophagogastroduodenoscopy hoặc EGD ) là xét nghiệm chính được sử dụng để tìm ung thư dạ dày. Nó có thể được sử dụng khi bệnh nhân có các yếu tố rủi ro nhất định hoặc khi các dấu hiệu của bệnh ung thư dạ dày xuất hiện.

Trong kiểm tra này, bác sĩ sử dụng một ống mỏng (ống nội soi) linh hoạt, được gắn máy quay video nhỏ ở đầu để đưa xuống cổ họng của bạn. Điều này cho phép bác sĩ nhìn thấy niêm mạc thực quản, dạ dày và phần đầu của ruột non. Nếu bất thường được nhìn thấy, sinh thiết (mẫu mô) có thể được thực hiện bằng cách sử dụng các dụng cụ được truyền qua nội soi. Các mẫu mô này sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm, nơi chúng được nhìn bằng kính hiển vi để xem có phải ung thư hay không.

Khi nhìn qua ống nội soi, ung thư dạ dày có thể trông giống như một vết loét, một khối hình nấm hoặc nhô ra. Tuy nhiên, ung thư dạ dày trong hội chứng ung thư dạ dày khuếch tán di truyền thường không thể nhìn thấy trong khi nội soi.

Nội soi siêu âm

Nội soi siêu âm  (Endoscopic ultrasound – EUS) là một cuộc cách mạng trong lĩnh vực nội soi đường tiêu hóa, nó đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong việc chẩn đoán giai đoạn của các khối u đường tiêu hóa.

Sau khi gây mê, ống nội soi được truyền xuống cổ họng vào dạ dày. Tại đây, các bác sĩ có thể đánh giá cấu trúc của cả trong và ngoài lòng ống tiêu hóa, đánh giá được độ sâu của sự xâm lấn trong lòng ống tiêu hóa. Phương pháp này cho hình ảnh tốt hơn so với siêu âm tiêu chuẩn, thậm chí còn cao hơn cả các phương tiện chẩn đoán hình ảnh khác như CT hay MRI.

Nó cũng có thể giúp dẫn kim vào khu vực đáng ngờ để lấy mẫu sinh thiết.

Ở nước ta hiện nay, ứng dụng nội soi siêu âm trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa mới đang ở giai đoạn tiếp cận, một phần cũng là do sự thiếu thốn về trang thiết bị, công nghệ còn tương đối lạc hậu.

Sinh thiết

Bác sĩ có thể nghi ngờ bệnh nhân bị ung thư nếu nhìn thấy một khu vực trông bất thường khi nội soi hoặc xét nghiệm hình ảnh, nhưng cách duy nhất để biết chắc chắn liệu đó có thực sự là ung thư hay không thì cần làm sinh thiết.

Sinh thiết để kiểm tra ung thư dạ dày thường được lấy trong khi nội soi đường tiêu hóa trên. Nhưng nếu bác sĩ nghi ngờ ung thư có thể nằm sâu hơn trong thành dạ dày, nội soi siêu âm có thể được sử dụng để đưa một mũi kim mỏng vào thành dạ dày lấy mẫu sinh thiết.

Sinh thiết cũng có thể được lấy từ các khu vực có khả năng lây lan ung thư, chẳng hạn như các hạch bạch huyết gần đó hoặc các khu vực đáng ngờ khác của cơ thể.

Xét nghiệm sinh thiết

Các mẫu sinh thiết được gửi đến phòng thí nghiệm và được quan sát dưới kính hiển vi. Các mẫu mô sẽ được kiểm tra xem chúng có chứa ung thư hay không và nếu có thì đó là loại gì (ví dụ ung thư biểu mô tuyến, carcinoid, khối u mô đệm đường tiêu hóa hay ung thư hạch).

Mẫu sinh thiết có thể được kiểm tra theo 2 cách khác nhau:

• Hóa mô miễn dịch (IHC)
• Huỳnh quang tại chỗ (FISH)

Thông thường kiểm tra IHC được sử dụng đầu tiên.

Xét nghiệm hình ảnh

Các xét nghiệm hình ảnh thường sử dụng là chụp X-quang, từ trường, sóng âm hoặc các chất phóng xạ để tạo ra hình ảnh bên trong cơ thể. Các xét nghiệm hình ảnh có thể được thực hiện vì một số lý do, bao gồm:

• Giúp tìm hiểu xem một khu vực đáng ngờ có thể là ung thư
• Tìm hiểu ung thư lan rộng đến đâu
• Xác định xem điều trị có hiệu quả không

Chụp cắt lớp vi tính (CT hoặc CAT)

Chụp CT sử dụng tia X để tạo hình ảnh chi tiết, cắt ngang của cơ thể. Không giống như chụp X-quang thông thường, chụp CT tạo ra hình ảnh chi tiết của các mô mềm trong cơ thể.

Quét CT cho thấy hình ảnh dạ dày khá rõ ràng và có thể xác định vị trí cũng như mức độ của ung thư. Quét CT cũng có thể thấy các cơ quan gần dạ dày, chẳng hạn như gan, hạch bạch huyết và các cơ quan xa nơi ung thư.

Chụp cộng hưởng từ (MRI)

Giống như chụp CT, quét MRI cho thấy hình ảnh chi tiết của các mô mềm trong cơ thể. Nhưng quét MRI sử dụng sóng radio và nam châm mạnh thay vì tia X.

Chụp positron cắt lớp (PET)

Chụp positron cắt lớp là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh y học nhằm tạo ra các hình ảnh thể hiện vị trí của các tế bào có chuyển hóa bất thường. Đây là kỹ thuật được sử dụng phổ biến nhất trong chẩn đoán ung thư.

X-quang ngực

Xét nghiệm này có thể giúp tìm ra nếu ung thư đã lan đến phổi. Nó cũng có thể xác định nếu có bất kỳ bệnh phổi hoặc tim nghiêm trọng nào. Thử nghiệm này là không cần thiết nếu chụp CT ngực đã được thực hiện.

Bạn có thể đọc thêm về các xét nghiệm hình ảnh trong các xét nghiệm hình ảnh (X quang) về ung thư.

Các xét nghiệm khác

Nội soi (Laparoscopy)

Nếu thủ tục này thường chỉ được thực hiện sau khi ung thư dạ dày đã được tìm thấy. Mặc dù quét CT hoặc MRI có thể tạo ra hình ảnh chi tiết bên trong cơ thể, nhưng vẫn có thể bỏ lỡ một số khối u, đặc biệt là các khối u rất nhỏ. Các bác sĩ có thể làm nội soi trước khi thực hiện phẫu thuật, hoặc trước khi hóa trị / xạ trị.

Thủ tục này được thực hiện trong phòng mổ khi bệnh nhân được gây mê toàn thân. Một ống nội soi (mỏng, linh hoạt, có gắn camera) được đưa vào qua một lỗ phẫu thuật nhỏ. Hình ảnh bên trong bụng sẽ được gửi đến màn hình TV, các bác sĩ có thể nhìn kỹ vào bề mặt của các cơ quan và các hạch bạch huyết gần đó. Nếu nó trông giống như ung thư đã lan rộng, đôi khi bác sĩ sẽ rửa bụng bằng nước muối, đây được gọi là thủ thuật rửa màng bụng. Chất lỏng sau đó được loại bỏ và kiểm tra xem nó có chứa tế bào ung thư hay không, nếu có, ung thư đã lan rộng, ngay cả khi không thể nhìn thấy sự lây lan.

Đôi khi nội soi được kết hợp với siêu âm để cho hình ảnh rõ hơn về bệnh ung thư.

Xét nghiệm

Khi tìm kiếm dấu hiệu ung thư dạ dày, bác sĩ cũng có thể yêu cầu làm xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu (CBC) hoặc pepsinogen huyết thanh

Nếu cần thực hiện phẫu thuật hoặc cần uống thuốc có thể ảnh hưởng đến tim, bệnh nhân có thể được đo điện tâm đồ (EKG) và siêu âm tim để đảm bảo tim hoạt động tốt.

Đọc thêm: Virus HP gây ung thư dạ dày – Có hay Không?